Przystanek Historia.
Bardzo często na forach
historycznych rozmawiamy o poparciu
ludności łemkowskiej dla idei stworzenia ukraińskiego państwa.
Zdania mamy podzielone, temat jest diablo
skomplikowany. Wgryzając się w historię Balnicy możemy znaleźć argumenty
przemawiające na korzyść wysiedleń. Balnica bez wątpienia była zamieszkała
przez ludność określającą się jednoznacznie jako Ukraińcy. W 1918 r. wieś
weszła w skład Republiki Komańczańskiej, mieszkańcy dążyli do utworzenia
Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej.
W 1936 r. kierowniczka tutejszej szkoły
napisała: "Przy realizacji bukwaru łemkowskiego specjalnych trudności
nie ma , gdyż dzieci uczą się dość łatwo, natomiast przez starszych został
bukwar bardzo niechętnie przyjęty, gdyż jest "łemkowski" i nie uczy o
Ukrainie."
W 1939 r. kilku mężczyzn
wzięło udział jako żołnierze Siczy
Karpackiej w walkach w czasie próby stworzenia Rusi Zakarpackiej. W czasie
okupacji balniczanie byli zarówno w niemieckich formacjach wojskowych jak i w
ukraińskiej policji pomocniczej.
Brali udział w eksterminacji okolicznych
Żydów.
We wrześniu 1944 r. we wsi
przebywała sotnia "Wesełego".
W 1946 r. w ramach tzw.
porozumienia o „dobrowolnej” wymianie ludności zawartego pomiędzy rządem
PKWN, a sowieckimi republikami wydalono z Polski 57 rodzin.
Ponoć drewno z
opuszczonych domostw UPA wykorzystała do budowy podziemnego szpitala w masywie
Chryszczatej.
W czasie „akcji Wisła"
wysiedlono pozostałych: - 85 osób.
16 czerwca 1947 r. w
okolicy wsi przekroczył granicę oddział UPA dowodzony przez "Hromenkę".
Niewątpliwą atrakcją w Balnicy jest piękny
krzyż pańszczyźniany. Na szczęście zachowało się ich kilka w tym regionie.
To pamiątka po zniesieniu
pańszczyzny w 1848 r.
Chłopi swą wielką radość
objawiali specyficznie. Księgi powinności wobec dworu były chowane w trumnach,
odbywał się uroczysty kondukt (w poszczególnych wsiach uroczystości wyglądały odmiennie),
przeważnie na krańcu wsi wykopywano symboliczny grób w którym chowano
pańszczyznę. Potem każdy, nie ważne, czy malec, czy starzec przysięgali, że
zrobią wszystko, aby pańszczyzna nie wróciła. To pośredni powód wybuchu po
latach tzw. powstania leskiego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz